به گزارش پایگاه اطلاع رسانی منطقه ویژه پارس، برای توصیف و آشنایی بیشتر با این تفرجگاه، مصاحبه ای کوتاه با احمدرضا بنایی کارشناس و ناظر فضای سبز سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس و مسوول این نهالستان انجام داده ایم که از نظر خوانندگان محترم می گذرد.
در ابتدا لطفا بفرمایید واحد فضای سبز منطقه ویژه پارس در این نهالستان چه فعالیت هایی انجام می دهد؟
مهمترین فعالیت نهالستان، تولید نهال و نگهداری از نهال هایی است که پیمانکاران برای پیمان های مختلف خریداری می کنند. در گذشته بیشترین میزان فعالیت مربوط به نگهداری از نهال ها می شد؛ و در یک سال و نیم اخیر فعالیت هایی همچون تولید نهال و تکثیر گل های فصلی با جدیت بیشتری در حال انجام است. در حال حاضر 30-25 هزار نهال و نزدیک به 60-50 هزار گل فصلی در فصول مختلف تولید شده است. امروزه تمام گل های فصلی منطقه در این نهالستان تولید می شود.
همچنین با توجه به تاکید مدیرعامل، نهال های مختلفی نیز به دهیاری ها، شهرداری ها و سایر ارگان های خارج از سازمان اهدا می کنیم. بنابراین بخشی از کار نهالستان تکثیر نهال جهت اهدا می باشد.
فعالیت نهالستان از چه زمانی آغاز شد و تا کنون چه تعداد طرح توسعه ای برای آن انجام شده است؟
راه اندازی نهالستان مربوط به سال های 83-82 است. مجموعه نهالستان توسط بخش خصوصی و زیر نظر منطقه ویژه به عنوان کارفرما احداث شده است. در ابتدا نهالستان بیشتر محل نگهداری بود تا تولید و تکثیر. بعدها تغییراتی در نهالستان ایجاد شد برای مثال می توان به تفرجگاه "تنگه حیات" اشاره کرد که کارکنان سازمان و خانواده هایشان در فصول مختلف سال می توانند از آن استفاده کنند.
همچنین در حال حاضر گونه های گیاهی مختلف در نهالستان مورد آزمایش قرار می گیرند و می توان از آن به عنوان باغ گیاه شناسی یاد کرد.
به طور کلی می توان گفت طرح های توسعه نهالستان شامل احداث شاسی های جدید، ایجاد باغ گیاه شناسی و تفرجگاه "تنگه حیات" (شروع طرح بهمن- اسفند 1385) است. بخشی از طرح های توسعه نیز مانند طرح گلخانه از طرف واحد پژوهش و با نظارت رییس مطالعات و توسعه فضای سبز در دست پیگیری است.
در حال حاضر از 270 شاسی موجود، 120 شاسی مورد بهره برداری قرار گرفته است. از 150 شاسی باقی مانده نیز، 20 عدد قابل بهره برداری واحداث 20 شاسی در حال انجام است. شاسی های قابل بهره برداری، لوله کشی و سایه بان داشته و قابلیت تکثیر گل های فصلی را دارا ست؛ در 20 شاسی دیگر نیز میله و پایه های موردنیاز جهت سایه بان نصب شده و صرفاَ مسقف کردن این قسمت باقی مانده است.
باغ گیاه شناسی در مراحل اولیه ساخت است. در حال حاضر در انتهای نهالستان کرت هایی آماده و تحقیقاتی در این قسمت در حال انجام است. برای مثال می توان به طرح ورود گونه های پو ششی جدید به منطقه اشاره کرد. در این طرح باهمکاری واحد پژوهش و دانشگاه خلیج فارس، گونه های پوششی جهت استفاده در منطقه ویژه مورد بررسی قرار می گیرد.
همچنین به رغم طرح های توسعه سالیانه، ممکن است در یک وضعیت پیش بینی نشده، طرح هایی در طول سال اجرا شود.
چند نفر در این مجموعه مشغول به کار می باشند؟ هر کدام چه وظایفی دارند؟
مجموعه نهالستان بخشی از سایت 2 فضای سبز است. تعداد نیروها در فصول مختلف متفاوت است. به طور کلی 12 کارگر و یک کارشناس در این بخش مشغولند ؛ به اضافه 2 نفر پایشگر آب (کنترل آب ورودی و خروجی روز و شب) و یک نگهبان. از این نیروها جهت تکثیر گیاهان، شمارش و کنترل نهال ها و حواله های ورود و خروج، آبیاری و هرس و نگهداری از تفرجگاه استفاده می شود.
از آنجا که مجموعه نهالستان به پیمانکار واگذار شده است، یکی از نیروهای پیمانکار مربوطه تحت عنوان کارشناس مسوول کنترل ورود و خروج نهال ها، بررسی کیفیت نهال، سمپاشی و آبیاری و سایر امور مربوط به این بخش را عهده دار است.
وسعت فضای سبز منطقه (سطح زیر کشت منطقه) چقدر است؟ چه مقدار از این، از پرورش و کاشت نهال های مجموعه نهالستان می باشد؟
وسعت کل منطقه پارس یک 14 هزار هکتار است و طبق طرح جامع باید 25 درصد از این فضا، یعنی نزدیک به چهار هزار هکتار به فضای سبز اختصاص یابد. در اجرای طرح های توسعه تولید نهال از سه منبع تامین می شود؛ نهال هایی که از سال پیش در نهالستان موجود است، نهال های در دست تولید و نهال های موجود در قراردادهای جاری توسعه فضای سبز منطقه ویژه پارس.
از نهال های موجود در نهالستان علاوه بر بهره گیری در پروژه های توسعه فضای سبز منطقه، جهت اهدا به ارگان های مختلف همچون بخشداری ها، دهیاری ها، مدارس و غیره استفاده می شود.
آمار تولید نهال و تعداد شاسی ها در سال جاری چقدر بوده است؟
از ابتدا تا به امروز حدود 25 تا 30 هزار نهال و نزدیک به 60 هزار گل فصلی در نهالستان تولید شده است. تعداد کل شاسی های موجود در نهالستان 270 قطعه می باشد. از این تعداد 120 قطعه مورد بهره برداری قرار گرفته و 150 شاسی باقی مانده نیز قابل بهره برداری یا در مرحله آماده سازی جهت کاشت نهال است. برای 20 شاسی به صورت گلخانه سایه بان درست کرده ایم.
ظرفیت کاشت و پرورش نهالستان چه مقدار است؟ چه گونه هایی در نهالستان وجود دارد؟
ظرفیت کاشت و پرورش بسیار زیاد است. نهال را تکثیر می کنیم، به ارتفاع موردنظر که رسید یا به فضای سبز انتقال می دهیم یا به جامعه پیرامونی اهدا می شود و بعد از خالی شدن هر شاسی دوباره تکثیر می کنیم. تکثیر هیچ گاه متوقف نمی شود مگر در فصول گرم سال (خرداد تا شهریور).
گونه های موجود شامل گونه هایی است که در منطقه وجود داشته و کمتر از گونه های جدید استفاده شده است. بیشتر آنچه در نهالستان تکثیر می شود، منشعب از همان پوشش گیاهی است که در منطقه موجود است. ما از این پوشش گیاهی، قلمه می زنیم و آن را تکثیر می کنیم؛ زیرا با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه صرفاً از گیاهانی می توان استفاده نمود که نسبت به شرایط محیطی پاسخ مثبت داده باشند.
تعداد گونه ها زیاد است، برای مثال می توان به گونه های مختلف تولید شده در نهالستان مانند کهور پاکستانی، ناترک، کنار، ختمی، ابریشم، نخل مرداب، آلاله رونده، تمبر شیرین، شاه پسند، شیشه شور، نخل بادبزنی، فنیکس و غیره اشاره کرد.
آیا گونه های جدیدی وارد شده است؟
گاهی یک یا دو گونه جدید توسط همکاران از شهرهای دیگر وارد می شود و مورد آزمایش قرار می گیرد. گونه جدید خارج از کشور سفارش داده نمی شود، زیرا نیازمند مجوز بازدید و ماموریت جهت خرید و تایید وزارت کشاورزی برای ورود به کشور است. امارات و قطر شرایط آب و هوایی مشابهی با ایران دارند. در جزیره کیش چندین گلخانه وجود دارد که گونه های جدید را از امارات به ایران وارد می کنند. اگر این نمونه ها در آنجا جواب دهد، احتمال استفاده از آنها در منطقه بسیار زیاد است.
سیستم آبیاری نهالستان چگونه است؟
در 120 شاسی فعال از سیستم مهپاش یا میست و در 20 شاسی جدید قابل بهره برداری، از سیستم آبیاری معمولی استفاده می شود. در حال حاضر نهالستان مرکز پخش آب به تمام مجموعه سایت دو و فرودگاه بین المللی خلیج فارس است و در صورت کمبود حجم آب ارسالی به مخزن سایت، نهالستان نیز درگیر کم آبی می شود.
فعالیت های تحقیقاتی در زمینه کشت و گسترش یک گونه درختی یا گیاهی در این نهالستان انجام می شود؟
در صورت ورود یک گونه جدید، گونه موردنظر در نهالستان مورد آزمایش قرار می گیرد. در حال حاضر طرح توسعه ای در ارتباط با گیاهان پوششی در حال انجام است. در این طرح گیاهان پوششی برای پوشاندن سطح خاک یا گونه هایی که بتوانند جلوی شن روان را بگیرند، مورد بررسی قرار می گیرد. در این بخش یکی از همکاران به عنوان ناظر تحقیقات با واحد پژوهش و دانشگاه های مرتبط همکاری می کند.
بیشتر کارکنان منطقه ویژه، نهالستان را به عنوان تفرجگاه می شناسند، آیا این بخش از نهالستان صرفاَ به کارکنان سازمان اختصاص دارد؟
تفرجگاه مخصوص کارکنان پارس جنوبی و خانواده آنان است و گاهی نیز افرادی خارج از حوزه سازمانی، با مجوز حراست می توانند از این امکانات استفاده کنند.
در پایان پیشنهاد خاصی دارید؟
واحد فضای سبز به ارگان ها و واحدهای مختلف سازمانی گل های آپارتمانی اهدا می کند، ولی افراد معمولاَ توجه زیادی به این گونه ها ندارند. باید رفتار خود را با گیاهان و فضای سبز تغییر دهیم.
گفت وگو از: منیژه پاک نهاد جبروتی
عکس: سید محمدحسین پورفاطمیان