نگاهی به آداب و رسوم مردم عسلویه و نخل تقی در ماه مبارک رمضان

(جمعه ۱۳ اَمرداد ۱۳۹۱) ۱۲:۳۰

رمضان در عسلویه و نخل تقی مانند سایر نقاط ایران اسلامی آداب و رسوم خاص خود را دارد؛ با آغاز ماه میهمانی خدا چهره‌ شهر و روستاهای این بخش دگرگون می ‌شود و ‌ روزه داران خود را برای استقبال از ماه عبادت، آماده می کنند.

از بیدار شدن با دعا و نیایش و عرف مرسوم صدازدن توسط همسایه ها تا گلبانگ اذان مغرب که در شهر می پیچد هر کدام زندگی را در ماهی مبارک تداعی می کند.

رمضان در عسلویه و نخل تقی در چنین فصلی از سال شرایط خاص خود را دارد و اینجاست که آدمی به رابطه و اعتقادات و ایمان عمیق مردمان این دیار به خالق هستی پی می برد.

انجام وظایف شرعی در ماهی پربرکت و مبارک و در گرمایی طاقت فرسا و همزمان با کار و تلاش و صنعت اهمیت این وظیفه مذهبی را دوچندان می کند. از دختر بچه 9 ساله تا پیرمرد 70 ساله این ماه را خجسته می پندارد و گرمای طاقت فرسا خللی در اعتقادات محکم آنها ایجاد نمی کند. باید ببینی پیرمردی را که از ساعات آغازین بعد از سحری تا زمانی که آفتاب طلوع می کند رزق خود را با کار و تلاش در دریا یا در مزرعه چگونه می طلبد تا آن جوان که همراه با دیگر هموطنان خود با کار و تلاش در صنعت نفت چرخ اقتصاد کشور را می چرخاند و پایبند به اعتقادات راستین خود نیز هست.

محمد 27 ساله اهل نخل تقی است به یاد دارد اولین باری را که روزه گرفته است تنها 12 سال داشته او می گوید آن موقع کولر و دیگر دستگاههای خنک کننده مثل امروز نبود و طاقت اینکه کامل روزه بگیرد را نداشته، ابتدا به صورت صیام (کله گنجشکی) روزه می گرفته تا اینکه تمرینی می شود برای روزه کامل.

او می گوید در نخل تقی رسم بر این بوده و هست که قبل از رمضان آداب نماز خواندن و تلاوت قرآن را از سوره های کوچک تر به کودکان یاد می دهند و آنها قبل از رسیدن به سن تکلیف آیین مذهبی و شرعی را از بزرگترها یا توسط ملاها یاد می گیرند و هر فرد حتما این دوره را طی می کند.

در این گوشه از خلیج همیشه فارس ماه مبارک رمضان و دیگر اعمال مذهبی همچون گذشته پا برجاست. قبل از فرا رسیدن رمضان خانم ها با جمع شدن به صورت گروهی به طبخ غذاهای سنتی مخصوص این ماه می پردازند، از نان های محلی طبخ شده گرفته تا شیرینی ها و غذاهایی همچون «جشیده»، «جریش»، «آمودم»، ماهی سرخ کرده و و دیگر غذاهای محلی، سفرهای افطار را رنگین می کند.

جمع شدن دور هم و رفتن به خانه همسایه و بستگان و سر زدن های روزانه به پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها از جمله سنت های دیرین این دیار است.

در عسلویه و نخل تقی هیچ خانه ای را پیدا نخواهی کرد که قرآن خواندن در ماه رمضان در آن تلاوت نشود؛ صوت خوش و نوای روح نواز آیات الهی دل ها را صفا می بخشد.

در خاطره پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها خاطرات شنیدنی و جالب از حال و هوای مردم این دیار در ماه میهمانی خداوند خواهی شنید؛ تابستان بالای 45 درجه سانتیگراد و شرجی بیش از 80 درصد موجب نمی شد سنت روزه داری فراموش شود.

خواندن نمازهای تراویح که پس از افطاری و خواندن نماز مغرب و عشا در مساجد اقامه می شود و نماز قیام و نماز جماعت تا پایان ماه مبارک رمضان ادامه دارد؛ رفتن به مساجد که مناره های زیبای آنها در گوشه و کنار و شهر و روستاها نمایان است و عامل وحدت و اتحاد بین اهل تسنن و تشیع است به طور منظم ادامه دارد.

دهه آخر ماه رمضان چون احتمال شب قدر زیاد است، در بین مردم منطقه از ارزش زیادی برخوردار است؛ حضور پرشور اهالی نخل تقی و عسلویه در مساجد و دعا و مناجات و شب زنده داری را می توان در این دهه به خوبی دید.

با پایان یافتن ماه میهمانی خداوند اهالی نخل تقی و عسلویه، اولین روز ماه شوال و همزمان با عید سعید فطر، برای اقامه نماز عید به مساجد می روند و برای قبولی طاعات و عبادات برادران و خواهران دینی خود دعا می کنند.

در این خطه از حاشیه نشینان خلیج فارس ماه پر برکت رمضان پایانی زیبا نیز دارد؛ آیین صدقه دادن در هر خانه یا مجلس ختم قرآن و دید و بازدیدهای عید فطر برای مردمان این دیار در جنوب ایران در وصف نمی گنجد؛ باید باشی تا احساسشان کنی.

گزارش: بتول جهانگیری

ایمیل را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید