به گزارش پایگاه اطلاع رسانی منطقه ویژه پارس ،وزارت نفت به دلیل گستردگی بسیار زیاد در حوزه های عملیاتی و اجرایی در نشان دادن دقیق عملکرد خود با محدودیتهای فراوانی روبروست. با این وجود، بررسی مقایسه ای آمار سالهای پس از انقلاب با قبل از آن گواهی بر سرمایه گذاریهای عمده ای است که در صنعت نفت جمهوری اسلامی ایران انجام شده است.
افزایش ذخایر هیدرو کربوری و گاز طبیعی
در سالهای پس از پیروزی انقلاب، ذخایر هیدروکربوری و گاز طبیعی ایران در نتیجه انجام فعالیتهای اکتشافی افزایش داشته و در طی سالهای ١٣٥٧ تا پایان ١٣٩١ از ١٤٥,٩٤ میلیارد بشکه به ١٥٧ میلیارد بشکه رسیده است. ذخایر قابل استحصال گاز طبیعی نیز در طی این دوره از ١٢.٧٥ تریلیون متر مکعب، به بیش از ٣٣.٦ تریلیون متر مکعب افزایش نشان می دهد.
افزایش در ذخایر هیدروکربوری و گاز طبیعی در سالهای پس از انقلاب در حالی است که طی این دوره به طور تقریبی بیش از ٤٠ میلیارد بشکه نفت خام و بالغ بر ٢,٤ تریلیون مترمکعب گاز طبیعی استخراج شده است.
تولید پنج فراورده اصلی پالایشگاهی از ١٣٥٧ تا ١٣٩١ حدود ٢,٤ برابر شد
برسی آماری تولیدات پالایشگاهی ایران در طی یکصد سال گذشته و از زمان تاسیس پالایشگاه آبادان به عنوان نخستین مجتمع پالایشگاهی کشور در سال ١٢٩١، حاکی از آن است که در طی ٣٤ سال پس از انقلاب (تا پایان سال ١٣٩١) که هشت سال آن هم در دوران جنگ تحمیلی سپری شد، تولید پنج فراورده اصلی پالایشی، نسبت به ٦٦ سال پیش از انقلاب با رشدی بالغ بر ١٤٤ درصدی حدود ٢,٤ برابر شده است.
مقایسه شاخصهای مهم پالایشگاهی کشور در سالهای ١٣٥٧ تا ١٣٩١ نشان دهنده دستاوردهای بزرگ و سرمایه گذاریهای گسترده در این بخش است، به طوری که در طی این مدت مجموع تولید پنج فراورده اصلی (گاز مایع، بنزین، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره) از ٩٩,٧٤ میلیون لیتر در روز به بیش از ٢٤٣ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است.
تولید بنزین در سالهای ١٣٥٧ تا ١٣٩١ بیش از ٣,٥ برابر شد
مقایسه تولیدات پالایشگاهی ایران از زمان آغاز به کار پالایشگاه نفت آبادان نشان می دهد که تولید بنزین پالایشگاهی در طی ٣٤ سال دوران پس از انقلاب اسلامی (١٣٥٧ تا پایان سال ١٣٩١)، نسبت به ٦٧ سال قبل از انقلاب (١٢٩١ تا ١٣٥٧) تقریبا ٣,٥ برابر شده و از ١٤.٤٣ میلیون لیتر در روز به ٤٩.٨ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است.
به گفته عباس کاظمی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی در ١٢ اسفند ٩٢، در حال حاضر و در اوج تولید، روزانه ٦٣ میلیون لیتر بنزین در پالایشگاههای نفت کشور تولید می شود.
افزایش ٢٦ برابری تولید محصولات پتروشیمی
مقایسه شاخصهای مهم بخش پتروشیمی در سالهای ١٣٥٧ تا ١٣٩١ تاییدی دیگر است بر دستاوردهای صنعت نفت و گاز ایران در طی سالهای پس از انقلاب اسلامی. در طی این مدت، تولید محصولات پتروشیمی از یک میلیون و ٦٠٤ هزار تن در سال به ٤١ میلیون تن در سال، افزایش نشان می دهد.
در سال ١٣٩١ ظرفیت نصب شده در مجتمعهای پتروشیمی کشور به ٥٧ میلیون و ١٠٠ هزار تن افزایش یافته است.
رشد قابل ملاحظه شاخصهای مهم بخش گاز و گازرسانی
بررسی شاخصهای مهم بخش گاز و گازرسانی در سالهای ١٣٥٧ تا ١٣٩١ نیز برگ زرین دیگری است ازهمت تلاشگران عرصه نفت و گاز کشور. آمارهای ثبت شده در این دوره حاکی از افزایش مصارف داخلی گاز طبیعی( خانگی، تجاری، صنایع عمده و نیروگاهی) از ٦,٨ میلیون متر مکعب در روز به ٤١٥.٤ میلیون متر مکعب در روز است.
همچنین بررسی آمارهای سالهای ١٣٥٧ تا ١٣٩٠ نشاندهنده افزایش احداث خطوط انتقال گاز طبیعی از ٢٩٠٠ کیلومتر به ٣٤ هزار و ١٥٤ کیلومتر، افزایش تعداد انشعابات نصب شده از ٥٠ هزار انشعاب به بیش از ٨ میلیون و ٧٣٠ هزار انشعاب، افزایش خانوارهای تحت پوشش گاز طبیعی از ٥١ هزار خانوار به بیش از ١٤ میلیون و ٨٠٠ هزار خانوار است.
دفاع مقدس و کارنامه درخشان صنعت نفت
در این میان، دوران دفاع مقدس و اقدامات انجام شده برای بازسازی ویرانیهای آن، گوشه ای دیگر از کارنامه درخشان صنعت نفت ایران در طی بیش از سه دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی است.
با توجه به ویژگی تاسیسات نفتی از نظر کسب درآمدهای ارزی و تامین سوخت و انرژی مصرفی بخشهای مختلف اقتصادی، همزمان با شروع جنگ تحمیلی این تاسیسات همواره هدف تهاجم و بمبارانهای دشمن قرار گرفت و خسارات زیادی به آنها وارد آمد.
یکی از مقاطع حساس و حیاتی در صنعت نفت، حماسه دوران دفاع مقدس است که از یک سو وظیفه خطیر تداوم تولید و تامین نیاز مردم و اقتصاد را به محصولات این صنعت برعهده داشت و از سوی دیگر به بازسازی و مقابله با ویرانیهای حاصل از حملات دشمن می پرداخت.
نتیجه
چنان که آمارها نیز نشان می دهد، صنعت نفت ایران، باوجود فشارهای ناشی از جنگ تحمیلی و تحریمهای غیرقانونی، همچنان به رشد خود ادامه داده و هرگز از پای نایستاده است.
در عین حال، با توجه به توافق ژنو و همچنین بازگشت مدیران باتجربه و متخصص به پستهای حساس و تعیین کننده صنعت نفت کشور، امید آن است که از فرصتهای به دست آمده بهتر استفاده کنیم و صنعت نفت ایران بتواند قدرتمند تر از گذشته در بازارهای جهانی نفت و گاز حضور پیدا کند.
گزارش: پیمان جنوبی
منابع:
وزارت نفت
شرکت ملی نفت ایران
شرکت ملی گاز ایران
شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران
شرکت ملی صتایع پتروشیمی
کتاب انقلاب، نفت، توسعه
ترازنامه هیدرو کربوری کشور
ترازنامه انرژی کشور
شانا
بریتیش پترولیوم
منبع: شبکه اطلاع رسانی نفت و انرژی